ජීවිතය සහ ප්‍රේමය සොයා යන ගමනක් ‘‘කුමර කොබෙයි“

''ඔයාට ඇත්තටම අම්මා කෙනෙක් වෙන්න ඕනෑ නම් දැන්ම කසාද බඳින්න. ඔයාට දැන්ම කසාද බඳින්න ඕනෑ නම් ඔය පිටසක්වල පෙම්වතා අමතක කරන්න.'' නිර්මලාගේ මුවින් ඒ වචන ගලාගෙන ආවේ මී පැණි මෙන් හෙමිහිටය. ගනකම්වය."

පිටුව 01

‘‘කුමර කොබෙයි‘‘ නවකතාවේ පිටසක්වළින් මනාලයෙක් කියන පළමු පරිච්ඡේදයේ පළමු ඡේදයේ ඉඳන්මයි එය මගේ හිත්ගත්තෙ. සමහරවිට ඒක එහෙම වෙන්නෙම එය හුදෙකලා ගැහැනු ගැන කතාවක් වෙන නිසාම වෙන්නත් පුළුවන්. 

බඳින්න කෙනෙක් හොයාගන්න බැරිව හුදෙකලා වෙන එකයි, ස්වකැමැත්තෙන් ගන්න තීන්දුවක් විදියට හුදෙකලාව භාරගන්න එකයි එකක් නෙවෙයි දෙකක්. කැමැත්තෙන් තනිවෙන මිනිස්සු ඒ තනිකඩ ජීවිතේට අර්ථයක් එකතු කරන්න නොයෙකුත් උපක්‍රම අත්හදා බලනවා. වැඩ හදා ගන්නවා. වැඩ මවාගන්නවා. වයසට ගියාම තනිවෙයි කියන කාරණය බයට හේතුවක් කරගන්නෙ නැතිව මේ මොහොත සතුටින් ගතකරන්න උත්සාහ කරනවා. 

ලංකාව වගේ සම්ප්‍රදායික, ආගමික, සංස්කෘතික සීමා මායිම්වලින් වටවුණු බිමක එවැනි ජීවිතයක් සුවපහසු නැහැ. දුෂ්කර ක්‍රියාවක්. නමුත් තමන් වටා නිරන්තරයෙන් ඉන්න පවුලෙ අයගෙන්, හිත මිතුරන්ගෙන් ආදරය සහ ධෛර්යය ලැබෙනවනම් එය ජයගත නොහැකි අරගලයක් නෙවෙයි. 

ඒත් බැඳෙන්න උවමනාව තියෙද්දිත් තමන් ප්‍රාර්ථනා කරන ආදරය, බැඳීම නොලැබී යාම නම් ඛේදවාචකයක් තමයි. කුමර කොබෙයි ප්‍රමුඛ චරිතය වෙලා අපට කතාව කියන ඉන්දිකා අන්න එවැනි ඛේදනීය ගොහොරුවක ගිලිලා තියෙන තමන්ගේ ස්ත්‍රී අධ්‍යාත්මය ගොඩගන්න වෙර දරන ගැහැනියක්. ජීවිතයේ බොහෝ හැලහැප්පීම් මැද ඇය වෙතින් ප්‍රේමය දුරස් වෙලා. විවාහය දුරස් වෙලා. මාතෘත්වය දුරස් වෙලා. ඒ ගැන හිතමින් ජීවත් වෙන නිසාම ඇයට බොහෝ අවස්ථාවල තමන්ගේ ජීවිතයත් මඟහැරෙනවා. ජීවත්වෙන්නෙ මහද්වීපයක වුණත් සමහරවිට තියෙන්නෙ කොදෙව් මානසිකත්වයක් නම් ජීවිතේ හරිහැටි විඳින්න නොහැකි වන බව තමයි ඉන්දිකාගේ ජීවිත අත්දැකීම් අපට කියන්නෙ. 

ආසියාතික ගැහැනියට තෝරාගැනීමේ අවස්ථා ලැබෙන්නෙ හරි අඩුවෙන්. ඇත්තටම එහෙම අවස්ථාවක් නැහැ කියල කියන්න පුළුවන් තරම්. කවුරුහරි පිරිමියෙකුගෙ තෝරාගැනීමක් වෙලා ලැබෙන දුක හෝ සතුට භාර අරන් ජීවත් වෙන එක තමයි ගොඩක් වෙලාවට ගැහැනුන්ට කරන්න සිද්දවෙන්නෙ. ඒකට විරුද්ධව නැගී හිටින, අරගල කරන, තමන්ගේ නිදහස සොයන් යන ගැහැනුන්ව බොහෝ අවස්ථාවල විවේචනය කරන්නෙත් ගැහැනුමයි. 

ඇමරිකාවේ නිව්ජර්සි ප්‍රාන්තයේ ඉන්න ඉන්දිකාට හමුවන ශ්‍රී ලාංකික සමාජය වුණත් මහද්වීපයක හිටියත් කොදෙව් මානසිකත්වයෙන් බැහැර නොවූ පිරිස්. ආදරය, විවාහය ගැන ඔවුන් දරන සාම්ප්‍රදායික මතවාද ඉන්දිකා හෙම්බත් කරවීම පුදුමයක් නෙවෙයි. දියුණු රටවලට සංක්‍රමණය වුණු ශ්‍රී ලාංකිකයින් ඒ රටවලත් සිංහල ගම් හදාගෙන ජීවත් වෙනවා කියන කතාව නිතර අහන්න ලැබෙන දෙයක්. එහෙ උන්නට ඇස් තියෙන්නෙ මෙහෙ. හිත් තියෙන්නෙ මෙහෙ. බොහෝ විට එහෙටත් නැති මෙහෙටත් නැති ජීවිතයක් අසීරුවෙන් ගෙවන්න වෙන්නෙ සංක්‍රමණය වුණු මුල් පරපුරේ අයට විතරක් වෙන්න පුළුවන්. පසු පරම්පරාවන් බොහෝ විට කොදෙව් මානසිකත්වයෙන් මිදෙනවා. නව සංස්කෘතියට, සමාජයට හුරුවෙනවා. 

තනිකඩ ගැහැනියක් විදියට ඇමරිකාවේ ශ්‍රී ලාංකික මිනිසුන් අතර ගෙවෙන වෙහෙසකර දිවිය අතරතුර තමයි ඉන්දිකාට කාලිංග හමුවෙන්නෙ. ඔහු කැලිෆෝනියාවේ සැන් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ නුවර අනවසරයෙන් ජීවත් වෙන ශ්‍රී ලාංකිකයෙක්. සයිබර් අවකාශයෙන් ඇයට හමුවෙන පෙම්වතා ඉන්දිකා නම් වන ස්ත්‍රී ලතාවට වෙළෙන්න ශක්තිමත් ගහක් වේවිද? නැත්නම් පිදුරු ගහක් වේවිද?

''විචිත්‍රවත් අකරතැබ්බයක් වූ කැලිෆෝනියානු ආදරය'' සොයාගෙන යන්න අන්තිමේ ඉන්දිකා තීන්දු කරනවා.

නිව්ජර්සි සිට කැනඩාවේ මොන්ට්‍රියල් යන ඉන්දිකා එහිදී ඇය හමුවන නිර්මලා සහ අරුන්දතී සමඟ කාලිංග හමුවෙන්න උතුරු ඇමරිකාව හරහා සැන් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ යන ගමන තුළ තමයි ‘‘කුමර කොබෙයි‘‘ කතාව දිගහැරෙන්නෙ. සංචාරයට මා තුළ වන අසීමිත ඇල්මත් ‘‘කුමර කොබෙයි‘‘කෘතියට මා ඇලුම් කරන එක හේතුවක්. දින ගණනක් ගතවන මේ දීර්ඝ ගමන අතර ඔවුන් දකින, අත්විඳින සමාජය ගැන කියන කතාවත් රසවත්. එය විවිධ සංස්කෘතීන්, පරිසරයන් හරහා යන ගමනක් වීමත් කෘතියට අපූර්ව අගයක් එකතු කරනවා. 

වඩා වැදගත්ම කාරණය මේ ගමන තුළ හෙළිදරව් වන ඉන්දිකා, අරුන්දතී සහ නිර්මලාගේ ජීවන අන්දරය. තමන් මත පැටවුණු සමාජ සංස්කෘතික සීමා මායිම් වගේම, තමන් තුළම පවතින සිර කුටි බිඳ හැරගෙන ස්ත්‍රී අධ්‍යාත්මයට පිවිසිය හැකි විශාල අවකාශයක් අත්පත් කරගන්න සමස්ත ජීවිතය පුරා ඔවුන් ගත් වෙහෙස. වැටීම්, නැගිටීම්, වැළපීම්, කඳුළු මේ සියලු අතීත අත්දැකීම් බෙදාහදා ගනිමින් හුදෙකලා ගැහැනුන් ලෙස ඔවුන් යන ගමන තුළ ම එකිනෙකා ශක්තිමත් කරගන්නා ආකාරය. ජීවිතය, ආදරය බෙදා හදා ගන්නා ආකාරය. 

ශමෙල් ජයකොඩි

ශමෙල් ජයකොඩි රසවත් කතා ලතාවකින්, භාෂා රටාවකින් ආකර්ෂණීය ලෙස වියන ලද ගෙත්තමක් ‘කුමර කොබෙයි.‘ ඇය ගැහැනු අධ්‍යාත්මය සියුම්ව කියවන ගමන්ම ඇයට ජීවිතයේ යා හැකි දුර, ස්ත්‍රීත්වයේ සීමා මායිම් පුළුල් කරගැනීම ගැන ඉඟිකරන්නත් අමතක කරන්නෙ නැහැ. ඉතිහාසය සහ වර්තමානය යා කරමින් සිත් ගන්නා ලෙස සොඳුරු ලෙස සැරිසර සටහන් තබන්නත් ඇය සමත්. ඉන්දිකා, අරුන්දතී, නිර්මලා, කාලිංග වගේම කෙටි හමුවීම් ලෙස අපට මුණ ගැහෙන චරිතත් ඇය අපූරුවට නිරූපණය කරනවා. 

කොදෙව්වක් වුණත්, මහද්වීපයක් වුණත් වඩා වැදගත් වෙන්නෙ තමන් ජීවිතය දකින විදිය, ජීවිතය භාරගන්න විදිය සහ එය ජීවත් කරවන විදිය. ස්වකීය පැවැත්ම සඳහා අප නිර්මාණය කරගන්නෙ බංකරයක් ද, සිර කුටියක් ද, කොදෙව්වක් ද, විශ්වයක් ද කියන එක තීරණය වෙන්නෙ අප ජීවත් වන විදිය අනුවයි. ජීවිතය මත බලපවත්වන සමාජ, දේශපාලන, සංස්කෘතික, ආගමික බලාධිකාරයන් හොළවන්න පුළුවන් වෙන්නෙත් අප ශක්තිමත් වුණොත් පමණයි.

''මා හැමදාම සෙව්වේ මා ඉන්නා විදියෙන් භාරගන්නට කැමති මිනිසුන් පිරි ලෝකයකි. අවිවාහක මගේ මොකක් නමුත් වැරැද්දක් ඇති බව සැක නොකරන, තනිකඩව සිටීමට හේතු සොයන්නට නොපෙළඹෙන, අවසානයට මගේ මේ කැලිෆෝනියානු පෙම්වතා සැකයට බඳුන් නොකරන මිතුරු සමාගමකි. ඒ කිසිවකු නොමැතිව ජීවිතයේ මෙතෙක් කළා සේ මා සිටින නගරය සමඟ, වටපිටාව හා ගහගෙන යන රළ පෙළක් මෙන් නොසෙල්වී ඉන්නට මට හැකිය. මගේ දෑස් ඉදිරියෙන් යන එන මිනිසුන් දෙස බලාගෙන ඉන්නට මට හැකිය. මා මේ මිහිතල මත විශේෂිත අයෙකුයැයි නොසිතා සිටින්නට මට හැකිය."

- ඉන්දිකා

ඉන්දිකා, අරුන්දතී, නිර්මලා තුන්කට්ටුවේ වීර චාරිකාව සේයා රූ කිහිපයකට ගොනුකරගන්නට අදහස් කළෙමි. නවකතාවේ එන නගර, ස්ථාන, ජන ජීවිත පිළිබිඹු කරන මේ සියලු ඡායාරූප අන්තර්ජාලයෙනි. සදොස් නම් සඳහන් කරන මෙන් කාරුණිකව ඉල්ලමි. 

නිව් ජර්සි

කැනඩාවේ මොන්ට්‍රියල්

මොන්ට්‍රියල් වීදියක රතු ඉන්දියානු සංගීතය

පැරණි මෙනනයිට්ස් පවුලක් - කැනඩාව

හියුරන් විල

කැනඩා, ඇමරිකා දේශ සීමාව

අත්හැර දැමුණු ඩිට්‍රොයිට් නගරය

ඒබ්‍රහම් ලින්කන් ඉපදුණු බිම

සූරියකාන්ත මල් යායක්

ඩෙන්වර් නගරයේ දසුනක්

ඒබ්‍රහම් ලින්කන් උපන් බිම

රොකී කඳුවැටි

සැන් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ

සැන් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ අවන්හලක් 

සිස්ටර් සෙව්වන්දි කපාල කන්ද පාමුල තනිවේ !

Eugene De Blaas Painting.

දමිත් කේතක මුහුණුපොතේ තැබූ සටහනකි.

"දේශද්‍රෝහියාගේ නිර්මල හෘදය" නම් කෘතියේ අකුරු මේ දූපතට වඩා බෙහෙවින්ම විශාලය....

පල්ලියේ සංස්ථාපිත යේසුස් සොයා යන්නියකට, සිය ඕලාරික පැවිදි සංස්කෘතිය තුළ වැඩිය ලංවීමට අවසර නැතිවන පරිද්දෙන්, එදා ගලීලයේ ඇවිද ගිය ශ්‍රේෂ්ඨ තරුණයා, ඔහුගේ සැබෑ ස්වරූපයෙන් දෙවන වරටත් මාංශ ගතව සිටියදී හමුවේ....

දොස්තොව්ස්කි දුක් වේදනා තුළින් ක්‍රිස්තු ආත්මයට සමීප වීම කී යම් සේද, ලතින් ඇමරිකාවේ උපන් දේව ධාර්මික විමුක්ති සෙවුම තවමත් ක්‍රිස්තු සමග මිනිසාගේ රාජ්‍ය අලලා බඳිමින් පවතින පාලම යම් සේද, මේ කෘතියේ "ආදිත්‍ය" ලෙසින් පල්ලියේ දොරකඩ ළඟ පෙනී සිටින සැබෑ යේසුස් සමග තුන්වන ලෝකයේ දුක්ඛිත ශ්‍රී ලංකාව නම් මිනිස් රාජ්‍යය බැඳ පාලමකින් යා කෙරේ....මේ ආදිත්‍ය නම් තරුණයාට පිළිවෙලක් සොයා ගත නොහැකි පරිද්දෙන් ආදරය කරන සෙව්වන්දි නම් කිතුණු කන්‍යා සොහොයුරියක ඔහුට "චණ්ඩි ජීසස්" යැයි නම් තබයි....

එහෙත් ජේසුස් ක්‍රිස්තුලා එන්නේ කුරුසිය උරුම කරගෙනමය.... ක්‍රිස්තුලා එන්නේ අතින්, පයින්, කසෙන්, දම්වැලෙන් ගුටි කා, වධ කණුවේ ගැට ගැසී සිටින්නටය....ක්‍රිස්තුලා එන්නේ ඇණ පහර කන්නටය....එසේ හෙයින් ආදිත්‍ය නම් වන මේ කථාවේ ප්‍රථම පුරුෂයාද එසේමැ යයි....

මග්දලේ මරියාට වඩා විෂය බද්ධ සදාචාරයකින් යුතුව සමාජය ප්‍රණාම කරන සිස්ටර් සෙව්වන්දි කපාල කන්ද පාමුල තනිවේ....ඇතැම් විට ඈ යේසු පුතුට කුස දුන් මහා මරියා වන්නටද පුලුවන... "Mary did you know" නම් ගීයට චිත්‍රපටයකින් උපුටා අලවන ලද එක් දර්ශනයක යේසුස් වහන්සේ සිය මව් මරියා අතින් පැන් බොන අතරතුර කෙළිලොල් ලෙස ඇයට වතුර විදින්නා සේම, ආදිත්‍ය සිස්ටර් සෙව්වන්දිට වතුර ඉසින ගමන් "තමුසෙව දැක්කාම අම්මා දැක්කා වාගේ" යැයි කියයි....එසේ හෙයින් ඈ ඇතැම් විට මව් මරියා වන්නටද පිළිවන....

ක්‍රිස්තුලා එන්නේ ගුටි කා, අසන අයගේ නහර සීතල වන වධ වේදනා විඳ, මොර දී මැරෙන්නටය....ඒ උනත් ඒ ක්‍රිස්තුලාටම "උත්ථානයද" හිමි බව හෙරෝද්ලා, අන්නස් සහ කයාපස්ලා, සහ පිලාත් ලා අමතක කරති.... උත්ථානය ප්‍රත්‍යක්ෂය තුළ දකින දෙයක් හෙයින්, සිස්ටර් සෙව්වන්දිද ඇයගේ "චණ්ඩි ජීසස්" ගේ උත්ථානය දකියි.....ආදිත්‍ය සමග ඇය යළි කථා බස් කරයි....

උත්ථානය සමග ස්වර්ගීක සිරුරක් දරන යේසුස් ශුද්ධාත්මයේ ගින්නෙන් සිය අග්නි බව්තීස්මය ලබන්නට සහ ඉන් මතු සිය වචනය රැගෙන සෑම රාජ්‍යයකටම යන්නට සිය සගයන්ට අණ දී, පිළිරූ මෙහි තබා නික්ම ස්වර්ගයට යයි.... ඉන් පසුව ජෙරුසලමේ ගෘහයකදී, පෙන්තකොස්ත දිනයේ ශුද්ධාත්මයේ අග්නිය තමා වෙත වගුරුවන ලද කල්හි, අපෝස්තලික සගයන් ලෝකයේ නන් දෙසට වචනය රැගෙන යන්නා සේ සිස්ටර් සෙව්වන්දිද වචනයක් රැගෙන නික්ම යන්නට තීරණය කරයි....ඇය රැගෙන යන්නේ කුමන වචනයද, කවර පසුබිමකටද යන්නට නිශ්චයක් කථාව නොදෙයි....

පටවන ලද යුද්දයක් සහ එහි මිශ්‍රිත මර්ධනය දරුණු ලෙස පැවති යුගයක ශ්‍රී ලංකාවේ රහසිගතව සිදුවූ සියල්ල වසන්නට පීඩිත ජනයාට එළියේ පෙන්වන ලද තිරපට ඉරා දමන්නට එන යේසුස් කෙනෙක් සමග දුවන මේ කථාව සම්පූර්ණයෙන්ම සවිස්තරව නොලියන්නේ, අවිවාදයෙන්ම සොයාගොස් කියවිය යුතු එම කථාවේ කුතුහලය අනාගතයේ එය කියවන අයගේ අභිවෘද්ධිය පිණිස ඉතිරි කර තබන අටියෙනි....

අසම්පූර්ණ ලෝකයක, අසම්පූර්ණ කම් සමග යන මිනිසුන්, අසම්පූර්ණය විශ්ලේෂණය කරමින් යහපත කරා දිවි පරදුවට තබා පනින පිම්මක් සහිත මේ කෘතියේ අකුරු යම් දිනෙක චිත්‍රපටයක් විය යුතුමය... සිස්ටර් සෙව්වන්දි දකිනු රිසියෙන් සිටිමි....

( මා විචාර ලියන්නෙකු නොවෙමි....මා සාහිත්‍යය විචාරය කරනු තබා, දන්නා සාහිත්‍යයක්ද නැත....මේ වනාහි අද සවස කියවා නිමවූ පොතක් මුදාහල කම්පනය සාමාන්‍ය මිනිසෙකුට දැනුණු ආකාරය පමණි )....

වරල පළඳනාවෙහි නොමියෙන නින්නාදයට...

මිහිමතින් පළා යයි ආදරය

මානව ප්‍රේමය නපුරට හැරේ.

කසාවන් සන්ධ්‍යාලෝකයේ ඇද හැලෙන වැස්ස

නිරුවත් කරයි අතු ඉති

විසුරුවාලමින් විකසිත මල්.

හිමිදිර හමනා සුළඟින් වියැකී යනු ඇත

මගේ කඳුළු පැල්ලම්...

වෙර දරමි මම අකුරු කරන්නට

ම,සන්තානයේ සාංකාවන්.

කීමෙන් කිම ඵල, වෙහෙසපත් වනවා පමණි.

දුෂ්කරය... දුෂ්කරය එය...

තනියෙනි අප සැවොම.

අද ඊයේ නොවේ.

පැද්දෙයි කරදරකාරී හද මගේ

ඔන්චිල්ලාවක රැහැන සේ...

සීතලෙන් මිදුණු රාත්‍රියේ

හොරණෑ හඬක් නැගෙයි

ලෝකයාගේ නෙක විමසුම් කෙරෙන්

බියපත්ව

ගිලගනිමි කඳුළු කැටි

තුටින් යැයි හඟවමි.

මුලාවකි... මුලාවකි... මුලාවකි එය...

ටැන්ග් වොන් යනු කවුරුන්දැයි අපි නොදන්නේ යැයි සිතමු. ඇත්තෙන්ම මේ කාව්‍යය පරිවර්තනය කරන විට මා ඈ ගැන දැන සිටියේ නැත. මා සිත් ගත්තේ මේ පද පේළි අතර පැතිර පවත්නා ශෝකී ස්වරයයි.

කවිය පුරාම විහිද පැතිර ඇත්තේ සමාජයෙන් අවතැන් කොට හුදෙකලා කර දැමූ ස්ත්‍රී ආත්මයක ඉසියුම් සුසුම් ස්වර ය. ඒ වේදනාව කුමක්දැයි, වේදනාවට හේතුව කුමක්දැයි අපි නොදනිමු. නමුත් ඒ වේදනාවේ ගැඹුර, එය හිත කීරිගස්වන ආකාරය මේ පද පේළි තුළින් අපි හඳුනා ගනිමු.

මිනිස්කම ද, ප්‍රේමය ද මියැදුණු ලොවක ඇය සිටින්නේ හුදෙකලාව ය. ඇගේ හද රිදුම්, බිඳුම් කිසිවකුටත් කීමට නුපුළුවන. කීමෙන් ඵලක් නොවන බව ඈ දනී. තේරුම්ගන්නට කිසිවෙක් නැතුවා විය හැකිය. සියල් අවුල්, තැවුල් තනි සිතින් උසුළා දරා සිටිනා අතරම එය ලියා තබන්නට ද ඈ සිතයි. මේ කවිය ඒ සිතුවිල්ලේ ප්‍රතිඵලයක් විය හැකිය.

සැබවි, කියාගන්නට බැරි බොහෝ දෑ ලිවීම හිතට නිදහසකි. සැහැල්ලුවකි.

ලෝකයාගේ විමසුම් ඇස් ඇය සලිත කරවයි. තමා දුකින්යැයි, හුදෙකලාවෙන් යැයි ලොවට කියාපෑමේ උවමනාවක් ඇයට නැත. ලෝකයාගේ අනුකම්පාව ඇයට අවැසි නැත. පැතූ සෙනෙහස නොලැබෙන ලොවකින් කරුණාවක් බලාපොරොත්තු වන්නේ කෙලෙසින් ද? කුමකට ද? ඈ සිතනවා විය යුතුය.

එබැවින් රාත්‍රියේ හැඬූ කඳුළු හිමිදිරි හීත හුළඟේ මැකී යන්නට ඈ ඉඩහරියි. කඳුළු ගිලගෙන තමා තුටින් යැයි ලොවට අඟවයි. එය මුලාවක් බව ඇය දනියි. මායාවක් බව ඇය දනියි. ලෝකයා පමණක් නොව ඇය තමන්වමත් රවටා ගන්නා බව ඇය දනියි.

නමුත් කුමක් කරන්නද? මිහිමතින් ආදරය පළා ගිය විට, මානව ප්‍රේමය ද දුෂ්ටත්වයේ අඳුරින් වැසී ඇති විට.

Tang Wan

china 12th Century

To The tune "The Phoenix Hairpin"

The World's love runs thin.

Human love turns evil

Rain Strips, in the yellow twilight,

Flowers from the Branches.

The dawn wind will dry my tear stains.

I try to write down the trouble of my heart.

I can only speak obliquely, exhausted.

It is hard hard.

We are each of us alone.

Today is not Yesterday.

My troubled mind sways

Like the rope of a swing.

A horn sounds in the cold depth of the night.

Afraid of People's questions,

I will swallow my tears

And Pretend to be happy.

Deceit.  Deceit. Deceit.

Women poets of the world - Edited by Joanna Bankier and Deirdre Lashgari

page 21

උක්ත කව සිත තුළ ඇති කළ කම්පනය නිසා ම මට ටැන්ග් වොන් කවුරුන්දැයි සොයා බලන්නට සිතිණි.  ඇය 11 වන සියවසේ චීනයේ විසූ ලූ යූ නම් ප්‍රකට කවියෙකුගේ බිරිඳ ය. ඔවුන් ළමා වියේ සිට එක්ව දිවි ගෙවූ සමීප ඥාතීහූ වූහ. දෙපසම පවුල් පසුබිම් එවකට දැන උගත්, ප්‍රසිද්ධ කාව්‍යක්කාර උරුමයන් දෝතින් දරා සිටියහ. එහි බලපෑම සහ උත්තේජනය  ළමා වියේ සිටම ලූ යූ ට සහ ටැන්ග් වොන් ට ලැබිණි. දෙදෙනම එක සේ සාහිත්‍යය කලාවට, කවියට ඇල්ම පෑහ. එක්ව කවි ලියූහ. දෙදෙනා යෞවනයේ දී ප්‍රේමවන්තයන්ව විසි වයස් එළඹෙන විට විවාහ දිවියට ඇතුළත් වූහ. ඉතින්, ඔවුන්ගේ ප්‍රේමය කවියක් තරම්ම සුන්දරව ගලා ගියේද?

ලූ යූ සහ ටැන්ග් වොන් දැඩි ආදරයෙන් සහ සතුටින් දිවි ගෙවූව ද, ලූ යූ ගේ මව මේ විවාහයට කිසිසේත් මනාප නොවූවාය. ඔවුන්ට දරුවන් නොමැති වීම හේතුවෙන් කාලයත් සමඟ ඒ අකමැත්ත දික්කසාදය දක්වා දික්ගැහුණු බරපතල විරෝධයක් බවට පත් විය. පරපුර ඉදිරියට ගෙන යාමට පිරිමි පුතෙකුගේ අවශ්‍යතාව අප සමාජයට පමණක් ආවේණික අවශ්‍යතාවක් නොවූ බව පැහැදිලිය. සාම්ප්‍රදායික චීන සංස්කෘතිය තුළ දරුවන් මව්පියන්ට තදින් බැඳී සිටිය බැවින් මවගේ ඉල්ලීමට පිටුපාන්නට ලී යූ ට ද නොහැකි විය.

ලී යූ තම ප්‍රියම්බිකාව දික්කසාද කළ අතර, ඔවුන් දෙදෙනාම නැවත වෙනත් අය සමඟ විවාහ දිවියට එළඹුණහ. නීතිමය බැඳීමෙන්, සංස්කෘතික බැඳීමෙන් වෙන් වුවද හදවතින් වෙන් වීමට දෙදෙනාටම නොහැකි වූයෙන් සදාකාලිකව නොමැකෙන වේදනාවක් හදවත්හි දරාගෙන ඔවුන් කුටුම්භයන් දෙකක වෙන් වෙන්ව ජීවත් වූහ.

වෙන්ව යාමෙන් වසර අටකට පසු එක් වසන්ත සමයක ලූ යූ, ටැන්ග් වොන්ගේ නිවස පසුකර ගමනක යෙදී උන්නේය. මේ අතර ටැන්ග් වොන් සහ ඇයගේ ස්වාමිපුරුෂයා වන ෂෙන් ගෙවත්තේ හිඳිනු දකින ලී යූ ඔවුන් සමඟ සුහද සාමිචීයකට මඳකට නවතියි. ටැන්ග් තම ළමා වියේ මිතුරාට, යෞවනයේ පෙම්වතාට එසේත් නැත්නම් පෙර ස්වාමිපුරුෂයාට මධු බඳුනක් පිරිනමන්නට සිය සැමියාගෙන් අවසර පතයි. මී විත ලූ යූ අත පත් කරන විට ඔහු ඇයගේ දෑසෙහි පිරුණු කඳුළු දකියි. සැලෙන අතැඟිලි දකියි. ඔහුගේ හදවත බිඳී යයි. ඔහු මධු බඳුන බිඳුවක් ඉතිරි නොවන සේ හිස් කර දමයි.

ලූ යූ පවුර මත ලියූ කවිය....

ආපසු නික්ම යන ලූ යූ, ෂෙන් උද්‍යානයේ පවුරෙහි කවියක් ලියා තබයි. තම උද්‍යාන පවුරේ ලියා ඇති ලූ යූ ගේ කවිය කියවන ටැන්ග් වොන් ඒ අසලින්ම තමන්ගේ බිඳුණු සිතත් කවියක් කොට ලියා තබයි.  ‘‘වරල පළඳනාවෙහි නොමියෙන නින්නාදයට...“ යනු ඇය ලියූ ඒ පිළිතුරු  කවියයි.

ටැන්ග් වොන් ලියූ පිළිතුරු කවිය

මේ හමුවෙන් පසුව ලූ යූ පසමිතුරු යුද ආක්‍රමණයකට මුහුණ දීමට උතුරට යන අතර, වසරකට පසුව ටැන් වොන් බිඳුණු ප්‍රේමයේ රිදුම් සමඟ ම ජීවිතයෙන් සමුගනියි. මේ ප්‍රේම කතාව චීනයේ අදත් මතකයට නංවන චිරප්‍රසිද්ධ වියෝගයේ සොඳුරු අනුස්මරණ පිරි ආදර අන්දරයකි.

75 වන වියේ නැවතත් ෂෙන් උද්‍යානය වෙත යන ලූ  යූ අතීත මතක අතර අතරමං වෙමින් කවියක් ලියයි. ජීවිතය සේම ෂෙන් උයන ද  වියපත්ව, වෙනස්ව ඇති අයුරු එහි සටහන් වේ. තමා ද දිනෙක එලෙස දූවිල්ලක්ව මැකී යන අයුරු ඔහු සිහිකරයි. නමුත් තවමත් කඳුළින් ඈ එතැන සිටි අයුරු සිහිකරන බව ඔහු අවසන පවසයි.

අවුරුදු 85දී ලූ යූ මිය යන්නට පෙර නැවතත් දිනෙක ෂෙන් උද්‍යානයට පිවිසෙයි.  තම ප්‍රථම ප්‍රේමය වූ ටැන්ග් වොන් නමින් එදින ද ඔහු අතින් කවියක් ලියවෙයි. එය නම් කොට ඇත්තේ ‘‘ෂෙන් ගේ උද්‍යානය‘‘ නමින්.

The flowers of Sheng

Garden are fair as

brocade,

Many knew me in

times long past,

They knew too, that

Beauty in the dust in laid:

Why must our dreams

vanish so fast?

ලූ යූ මිය යන තුරුත් එදා ෂෙන් ගෙමිදුලේ ටැන්ග් වොන් යළි හමු වූ මතකය රිදුම් දෙමින් පැවතියා නිසැකය. පහත දැක්වෙන්නේ ෂෙන් උද්‍යානයේ දී මධු පිරූ දින ළය ඇමිණි වේදනාව ලූ යූ පවුර මත කවියක් කළ අයුරුය. 

Fonqhwang Hairpin

Pink soft hands, yellow rippling wine,
The town is filled with Spring, willows by palace walls.
The east wind is biting, happiness is thin,
heart full of sorrow, so many years apart.

Wrong, Wrong, Wrong!

Spring is as of old; the person is empty and thin.
Traces of tears show through the sheer silk.
Peach blossoms falling, glimmering pond freezing,
The huge oath remains, the brocade book is hard to hold.

Don't, Don't, Don't!

ටැන්ග් වොන් ලියූ පිළිතුරු කවියේ තවත් ඉංග්‍රීසි පරිවර්තනයක් මෙලෙසිනි.

Reply to “Phoenix Hairpin” (to the tune of) - Tang Wan


Human relationships are short.
Human intentions are evil.
When rain accompanies evening, flowers fall easily,
but morning wind is dry.
Tearstains remain.

I want to write you my feelings
but I only whisper to myself, leaning against banister.
Hard! Hard! Hard!

We are separate.
Today is not yesterday.
My sick soul moves like a swing between us.

A cold blast from a horn.
The night is late.
Afraid of questions,
I swallow my tears and smile.

Hide! Hide! Hide!

( තොරතුරු අන්තර්ජාලයෙනි. කාව්‍ය පරිවර්තනයෙහි අඩුපාඩු ඇත්නම් සටහන් කරන්න. තුති !)

https://www.followcn.com/women/2018/06/17/tang-wan/

https://en.wikipedia.org/wiki/Lu_You

http://xuyun74.blogspot.com/2010/05/when-lu-you-meets-tang-wan.html

https://www.bgsu.edu/content/dam/BGSU/musical-arts/documents/dma-documents/Goh-YenLin.pdf

‘‘එක දවසක් එන්න, නාට්‍ය කලාව කෙරෙහි වන ඔබේ ආදරය පෙන්නන්න.“

( 2019 ජූලි 28 අනිද්දා පුවත්පතේ පළ වූ සංවාදයේ අසංක්ෂිප්ත සටහන )

දැන් ඔබේ උදව් ඕනේ........
ඔබ දන්නවා කොළඹ ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය උළෙල අප බොහෝ පීඩා, අපහසුකම් මැද කරගෙන යන්නක් බව...ඒ ගැන අප කිසිවෙකුට දොස් කියන්නේ නැහැ..

දැන් අප ලෑස්තියි 08 වන කොළඹ ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය උළෙලට..
එය අගොස්තු 04 වෙනිදා සිට 09 වෙනිදා දක්වා මරදාන එල්ෆින්ස්ටන් රගහලේදි සැම දිනකම සවස 6.30 ට පැවැත්වෙනවා.

රටවල් 08 ක්, නාට්‍ය 13 ක්, දේශිය හා විදේශීය නාට්‍යකරුවෝ 200 ක්
එකම බිමක මුණගැහෙන මේ අවස්ථාවේ
අප ඔබෙන් ඉල්ලන්නේ පුංචිම පුංචි ඉල්ලීමක් පමණයි..

එක දවසක් හෝ ඇවිත් යන්න... තව කෙනෙකුට හෝ කියන්න....
පුලූවන් තරම් මේ සොඳුරු පණිවිඩය අනිත් අයට කියන්න..
අපිට ඕනේ සෑම දිනකම
රගහල පිරීයන්න තරම් හිතවත්කමක්... ආදරයක්..

දෙන්න ඔබේ හිතවත් කම....
දෙන්න ඔබේ ආදරය..

කොළඹ ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය උලෙළේ අධ්‍යක්ෂ, ප්‍රවීණ නාට්‍යෙව්දී එම්. සෆීර් මහතා මුහුණුපොත හරහා කළ සංවේදී ඇරයුමයි ඒ. ඒ ඇරයුම නැවතත් සිහිගන්වමින් එම්. සෆීර් මහතා සමඟ ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය උලෙළ පිළිබඳව කළ සංවාදයයි මේ.

1. මෙවර ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය උලෙළ කොළඹ දී පැවැත්වෙන්නෙ 8වැනි වරට. මෙතෙක් ආ ගමන් මග දෙස ආපසු හැරී බැලීමෙදි මොකද හිතෙන්නෙ?

නාට්‍යකරුවෙක් විදියට මට අති විශාල සතුටක් තියෙනවා ලංකාවෙ නාට්‍යකලාවට මට යමක් කරන්න පුළුවන් වීම ගැන. ලංකාවෙ මින් පෙර නොතිබුණු දෙයක්නේ. අවුරුදු අටකට කළින් ආරම්භ කරලා නාට්‍ය කලාව වෙනුවෙන් කවුරුත් නොකරපු ජාත්‍යන්තර මට්ටමමේ වැඩක් කරන්න හැකිවුණා. ගෙවුණු අවුරුදු අට දිහා හැරිල බැලුවොත් ආසන්න වශයෙන් ජාත්‍යන්තර මට්ටමින් අයදුම්පත්‍ර දාහක් විතර ඇවිත් තියෙනවා. රටවල් හැටකින්, හැත්තෑවකින් විතර. ඒක අතිවිශාල ජයග්‍රහණයක්. ලෝකයේම නාට්‍ය කණ්ඩායම් දාහක්නෙ අපට ඇප්ලයි කරල තියෙන්නෙ. ලංකාව ගැන ඒ නාට්‍යකරුවන්ගෙ දැනුවත්භාවය සම්බන්ධව සතුටු විය හැකියි. මේ වෙද්දි ලෝක නාට්‍යකරුවො පන්සීයක්, හයසීයක් ලංකාවට ඇවිත් තියෙනවා. ඔවුන් ලංකාව දැකල තියෙනවා. ලංකාවෙ නාට්‍යකරුවන්ව මුණගැහිල තියෙනවා.

ලෝක නාට්‍ය සිතියම ගත්තහම මේ පහුගිය අවුරුදු අට ඇතුළෙ කොළඹ ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය උළෙල  ගුණාත්මකබවින් ඉහළ මට්ටමේ නාට්‍ය උලෙළක් බවට පත්වෙලා තියෙනවා. මගේ මේ උත්සාහය නිසා පොඩිවට හරි විදේශ විනිමය මේ රටට ලැබිල තියෙනවා. ලංකාවෙ තරුණ නාට්‍යකරුවන්ට අලුත් ලෝකය ගැන ඉගෙනගන්න අවස්ථාවක් ලැබිල තියෙනවා. ඒ ගැන මම සිහිපත් කරන්නෙ අභිමානයෙන්. සතුටින්.

ලංකාවෙ ප්‍රවීණ නාට්‍යකරුවන් කිහිපදෙනෙක් හරි අපේ ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය උලෙළ හරහා අභිනන්දනයට ලක් කරලා, විදේශ නාට්‍යකරුවන්ට ඔවුන් හඳුන්වල දෙන්න හැකිවුණා. මේක සෙල්ලමක් නෙවෙයි. ඒ වෙනුවෙන් මම අතිවිශාල කැපකිරීමක් කරල තියෙනවා.  ණයවුණ මුදල් ප්‍රමාණය ගත්තොත් හිතන්නවත් බැරි තරම්. නමුත් නාට්‍යකරුවෙක් විදියට මම ඒ ගැන කණගාටු වෙන්නෙ නැහැ. විශාල සතුටක් තියෙනවා. ගෙවුණු අවුරුදු අට මම දකින්නෙ ඒ විදියට. ලංකාවට ඒක එහෙම පේනවද, දැනෙනවද කියල මං දන්නෙ නැහැ.

2.  මෙම උලෙළ ආචාර්ය ජයලත් මනෝරත්න අභිනන්දන නාට්‍ය උලෙළ ලෙස නම් කිරීම පිළිබඳව කතා කරමු.

ජයලත් මනෝරත්න කියන නාට්‍යකරුවාගේ පළමුවැනි වේදිකා නාට්‍ය රංගය ආරම්භ කරල මේ අවුරුද්දට අවුරුදු 50ක් වෙනවා. ජයලත් මනෝරත්නයන්ගේ නාට්‍ය කලා ජීවිතයේ පස්වෙනි දශකය මේ ගතවෙන්නෙ. ඔවුන් ජීවතුන් අතර සිටියදී නිසි ඇගයුමට ලක්කිරීම, උපහාර පිදීම තරම් වටින දෙයක් තවත් තියෙනවා කියල මං විශ්වාස කරන්නේ නැහැ. අනිත් එක මේක ලංකාවෙ කළාට ජාත්‍යන්තර මට්ටමේ වැඩක්. ජාත්‍යන්තර සම්මානයක් තමයි අපි මනෝ අයියට දෙන්නෙ. මේක වෙන රටක තිබුණ නම් රතු පලස් උඩින් ගෙන්නන්න තරම් වටින වැඩක්. මගේ නාට්‍ය ජීවිතයේ ගතවෙන්නෙ තුන්වෙනි දශකය. මනෝ අයියලට පසුපරම්පරාවෙ කෙනෙක් හැටියට මට සතුටුයි අපට කළින් මේ ක්ෂේත්‍රයට ඇවිත් වැඩක් කළ මිනිස්සුන්ට උපහාර පුදන්න ලැබෙන එක. ලංකාවෙ විදියට නාට්‍යකරුවකුට ලබන්න පුළුවන් ඉහළම ගෞරවය මේක කියලයි මට හිතෙන්නෙ. මහාචාර්ය සරච්චන්ද්‍රගෙ ජන්ම ශත සංවත්සරයෙන් තමයි අපි මේ විදියට ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය උලෙළ නම් කරන්න පටන් ගත්තෙ. කේ.බී. හේරත්, පරාක්‍රම නිරිඇල්ල, ලූෂන් බුලත්සිංහල, ධර්මසිරි බණ්ඩාරනායක මේ සියලු දෙනා ලංකාවෙ නාට්‍ය කලාවෙ පතාක යෝධයො. ඔවුන් වෙනුවෙන් තමයි උපහාර පුදල තියෙන්නෙ. ඒ ගැන මට ඉතාම අහිංසක සතුටක් තියෙනවා, මට ඔවුන් වෙනුවෙන් යමක් කරන්න පුළුවන් වුණා කියල.

3.  රටවල් 08කින් නාට්‍ය 13ක් මෙවර සම්බන්ධ වෙනවා. මේ නාට්‍ය ලාංකේය වේදිකාවට මොන වගේ අත්දැකීමක් වේවිද?

ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය උලෙළවල් ලෝකෙ පුරා සංවිධානය වෙන්නෙ නාට්‍යකරණයේ යෙදෙන අයට ඉගෙනගන්න, අත්දැකීම් බෙදාගන්න, අලුත් ලෝකය අඳුනගන්න තමයි. නමුත් මේක පොදු ප්‍රේක්ෂකයාට සමීප වෙන්නෙ කොහොමද කියල හිතුවම ගැටලුවක් තියෙනවා. පොදු ප්‍රේක්ෂකයට මෙවැනි නාට්‍ය බලල අත්දැකීමක් නැති නිසා ඔවුන් එච්චර කැමති නොවෙන්න පුළුවන්. අනිත් පැත්තෙන් ගත්තම මම හැමවෙලාවෙම කියන්නෙ නාට්‍ය කලාව ඇතුළෙ හොඳ හෝ නරක කියල දෙයක් නැහැ. තියෙන්නෙ කැමති හෝ අකමැති නාට්‍ය. හොඳ නාට්‍ය මේවයි, නරක නාට්‍ය මේවයි කියල වර්ගකරන්න නිර්ණායක නෑ ලෝකෙ. ඒ හින්දා අපට තියෙන්නෙ කැමති සහ අකමැති කියල නාට්‍ය කොටස් දෙකක් විතරයි. මෙතනදි පොදු ප්‍රේක්ෂකයා කැමති වෙන්න පුළුවන්, සමහර නාට්‍යවලට අකමැති වෙන්නත් පුළුවන්. නමුත් රුමේනියාවෙ නාට්‍යයක් මරදාන එල්ෆින්ස්ටන් එකට එනකොට මං අහන්නෙ ඇයි ඒක නොබලන්නෙ හොඳ හෝ නරක. ඉතාලි නාට්‍යයක් හොඳ හෝ නරක මරදාන එල්ෆින්ස්ටන් එකට එනකොට ඇයි ඒක නොබලන්නෙ. මං හැමවෙලාවෙම කියන්නෙ ඒකයි මේ නාට්‍යය තේරෙයිද? මේ නාට්‍යය හොඳයි ද වගේ ගෝත්‍රික මතවාදවල උන්නොත් මේ ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය උලෙළ කරන්න වෙන්නෙ නෑ. වඩා වැදගත් වෙන්නෙ මේ නාට්‍ය උලෙළ කිරීම හරහා ලෝක නාට්‍යකරුවො, ලෝක නාට්‍ය කණ්ඩායම් මේ රටත් එක්ක, අපිත් එක්ක ගනුදෙනු කිරීම. උදාහරණයක් විදියට පහුගිය අවුරුදුවල නාට්‍ය උලළෙ ප්‍රදර්ශනය කළ අපේ නාට්‍ය කිහිපයකට ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය උලෙළවල් සඳහා ආරාධනා ලැබුණා. දේශීය නාට්‍යකරුවන් කිහිපදෙනෙකුට ඒ රටවලට ගිහින් පුහුණුවෙන්න, වැඩමුළුවලට සහභාගි වෙන්න අවස්ථා ලැබුණා. මෙවරත් ජර්මනිය, ඇමරිකාව, රුමේනියාව, ඕස්ට්‍රේලියාව, පාකිස්ථානය, ඉන්දියාව වගේ රටවල් ගණනාවක් අපිත් එක්ක එකතු වෙනවා.

4.      ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය උලෙළ නියෝජනය කරන ලාංකේය නිර්මාණ මොනවාද?  

අපේ නිර්මාණ පහක් තියෙනවා. එකක් තමයි ග්‍රීස් යකා රිටර්න්ස්. ඒක මේ අවුරුද්දෙ රජ්‍ය නාට්‍ය උලළෙ හොඳම නාට්‍යය. නොකියා හිටපු දෙයක් කෙටි නාට්‍යය තියෙනවා. ඒක මේ අවුරුද්දෙ රාජ්‍ය නාට්‍ය උලළේ කෙටි නාට්‍ය අංශයෙ හොඳම නාට්‍යය. දෝ රේ මී ෆා සෝ ලා ටි. ඉංග්‍රීසි නාට්‍යයක්. ඒක ගිය වසරෙ ළමා නාට්‍ය උලෙළෙ විවෘත අංශයේ හොඳම නාට්‍යය, ඉංග්‍රීසි. තව එකක් තියෙනවා ෆයිට් ඔෆ් ෆැන්සි කියල මියුසියස් විද්‍යාලයේ ගිය අවුරුද්දෙ ළමා නාට්‍ය උලළෙ සීමිත අංශයෙ දෙවන ස්ථානය. මෙන්න අපේ රජ්ජුරුවෝ කියල නාට්‍යයක් තියෙනවා ඒක ගිය අවුරුද්දෙ ළමා නාට්‍ය උලෙළ සීමිත අංශයේ හොඳම නාට්‍යය. සම්මානනීය නාට්‍ය තමයි ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය උලෙළ නියෝජනය කරන්නෙ. ළමා නිර්මාණවලත් ලොකු දායකත්වයක් තියෙනවා. එකක් සම්මානනීය නාට්‍ය බලන්න ලැබෙනවා. දෙක මේ සම්මානනීය නාට්‍යවලට ලෝකෙට යන්න දොරටුවක් මෙතනින් විවෘත වෙනවා. මේ නාට්‍ය උලෙළට ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය ආයතනයේ නියෝජිතයො එනවා. බොහෝ ආරාධිතයො එනවා. ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය විචාරකයින් එනවා. ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය කණ්ඩායම් එනවා. විදේශීය විශ්වවිද්‍යාලවල නාට්‍ය කණ්ඩායම් සහභාගි වෙනවා. අපේ නාට්‍ය නිර්මාණවලට ඒ වගේ ජාත්‍යන්තර මට්ටමේ ප්‍රේක්ෂාගාරයක් ලැබෙනවා. මේක සරල වැඩක් නෙවෙයි. අපේ නිර්මාණකරුවන්ට ලැබෙන හොඳ අවස්ථාවක්.

5. නාට්‍ය උළෙලට සමගාමීව තවත් වැඩසටහන් ගණනාවක් පැවැත්වෙනවා. ඒ ගැනත් සිහිපත් කරමු.

සුපුරුදු විදියට නාට්‍ය උලළේ අගෝස්තු 03වන දා වෙන් කරල තියෙන්නෙ ජයලත් මනෝරත්න අභිනන්දන උලෙළ සහ සමාරම්භක උත්සව අවස්ථාවට. 04 වනදා ඉඳන් 09 වන දා දක්වා ලංකාවත් ඇතුළුව රටවල් 08ක, නාට්‍ය නිර්මාණ 13ක් හැමදාම හයට මරදාන එල්ෆින්ස්ටන් රඟහලේ වේදිකාගත වෙනවා. ඊට අමතරව විදේශීය සම්පත්දායකයින් මෙහෙයවන වැඩමුළු මාලාවක් තියෙනවා දවස් පහක් ඇතුළතදී. කවුරුහරි කැමති නම් ඒකට සම්බන්ධ වෙන්න කළින් ලියාපදිංචි වෙන්න ඕන. ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය අධ්‍යක්ෂකවරුන්ගේ සම්මේලනය අගෝස්තු 05,06,07 ජර්මන් සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයෙදි පැවැත්වෙනවා. එය නාට්‍ය අධ්‍යක්ෂවරුන්ට පමණයි. වෙනත් කවුරුහරි එනව නම් තමන්ගෙ උනන්දුව ඉදිරිපත් කරලා ඉල්ලීමක් කරන්න, ඉන්පස්සෙ අපිට පුළුවන් ඒ ගැන තීරණයක් ගන්න. මේ විදියට තමයි නාට්‍ය උලෙළේ මූලික හැඩය තියෙන්නෙ මේ අවුරුද්දෙ.

6.   නාට්‍ය උලෙළ සඳහා ලැබෙන දායකත්වය ගැන ඔබ තෘප්තිමත් ද?

මේක මම පටන්ගත්ත වැඩක්නෙ. ඒක මම ම කරගෙන යන්න ඕන. කාටවත් දොස් කියල වැඩක් නෑ. මට කරන්න පුළුවන් ඉල්ලීමක් විතරයි. මම හිතනවා වෙනදට වඩා මේ සැරේ  නාට්‍ය උලෙළට ප්‍රේක්ෂකයන්ගෙ ආකර්ෂණය තියෙයි කියල. රුමේනියාවෙ හරි, ඇමරිකාවෙ හරි, ඉරානයෙ හරි නාට්‍යයක් මේ රටේ පෙන්වද්දි නාට්‍ය කලාවට ආදරය කරන අය ඒක බැලිය යුතුයි කියලයි මම විශ්වාස කරන්නෙ. ඒ බැලීම හරහා ගොඩක් දේවල් සිදුවෙන්න පුළුවන්. පිටරට නාට්‍ය දර්ශන කරන අපේ නාට්‍යකරුවො කියනවනේ ඒ රටවලදි ලැබුණු ප්‍රේක්ෂක ප්‍රතිචාර ගැන, ‘පුදුම ප්‍රේක්ෂාගාරයක් හිටියෙ.‘, ‘ඒ රටවල මිනිස්සු මාර උනන්දුයි නාට්‍ය බලන්න.‘, ‘හිතාගන්නවත් බෑ එහෙම ප්‍රේක්ෂාගාරයක් ලංකාවෙ නෑ‘ වගේ අදහස්. මම විශ්වාස කරන්නෙ ඒක එහෙම නෑ නෙවෙයි, අපි මේ උනන්දුව, උද්‍යෝගය මිනිස්සු අතර ඇති කළාම දවසක ඒක වෙයි. හරි හෝ වැරදි මේ ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය උලෙළ අපි අවුරුදු අටක් ඇවිත් තියෙනවා. ඒක පොඩි වැඩක් නෙවෙයි.

ඒ ගමන එන්න සංස්කෘතික අමාත්‍යාංශය, සංස්කෘතික කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුව, ජර්මන් සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානය, ඉන්දියානු සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානය, ඩයලොග් ආයතනය වගේ ආයතන, පුද්ගලයො මේ සියලුදෙනාම ඔවුන්ගෙ සීමාවන් ඇතුළෙ ඉඳල අපට උදව් කරල තියෙනවා. මේක මගේ තනි ජයග්‍රහණයක් කියල ලඝු කරන්න මං කැමති නැහැ. මට මේ වැඩේ කරන්න ගොඩක් මිනිස්සුන්ගෙ හයිය ලැබෙනවා. හයිය මදි කියන එක වෙන තර්කයක්.

සාපේක්ෂව මට ආසයි මේ ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය උලෙළ කොළඹ, ගාල්ල, නුවර, අනුරාධපුර, යාපනය, මඩකලපුව වගේ හැමතැනකම පෙන්නන්න. මේකෙ සංවිධායකවරයා සහ නාට්‍යකාරයෙක් හැටියට ඒක මගේ සිහිනය. සතියක නාට්‍ය ප්‍රබෝධයක් ලංකාව පුරාම හැදෙයි. නමුත් ඒක ලොකු වැඩක්, ලොකු මුදලක් අවශ්‍ය වෙනවා. මට ඒක කරන්න බැරිකමක් නැහැ ඕනම මොහොතක. ඒකට උවමනා පහසුකම් ටික හදන්න මුදල් ඕන. ඒ මුදල් ලැබෙන දවසක ඒක මං කරනවා. දැනට මේ උලෙළ යන්නෙ මං අර කියපු සහ නොකියපු ආයතන රාශියක දායකත්වයෙන්. නාට්‍යකරුවො විදියට අපේ යම් විවේචන තියෙනවා ආයතන සම්බන්ධව. නමුත් ඔවුන්ගෙ සීමාවන් ඇතුළෙ ඔවුන් උපරිමය කරනවා කියන එකයි මගේ අදහස. කොහොමවුණත් අපි ජයග්‍රාහී මාවතේ තමයි ඉන්නෙ මේ වැඩේ අඛණ්ඩව යන හින්දා. මගේ නාට්‍ය ජීවිතයේ දශක තුනෙන් ආසන්න වශයෙන් එක දශකයක් මං මේ වෙනුවෙන් කැපකරල තියෙනවා.

7. ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය උලෙළ සම්බන්ධව ලාංකේය ප්‍රේක්ෂාගාරයට, සහෘද ප්‍රජාවට ඔබ දෙන පණිවිඩය...?

එක දවසක් එන්න, ඔබේ ආදරය දෙන්න. නාට්‍ය කලාවට ඇති ඔබේ ආදරය පෙන්නන්න. ඒක තමයි මගේ ඉල්ලීම. දවස් හයම බැරිවුණත් එක දවසක් ඇවිත් යන්න. ඒකෙන් ගොඩක් දේවල් සිද්දවෙනවා. පළවෙනි දේ තමයි විදේශීය නාට්‍යයක් බලන්න ලැබෙනවා. ඊළඟ කාරණය තමයි ගන්න ටිකට් එකකින් අපේ උලෙළට ආර්ථික දායකත්වයක් ලැබෙනවා. තුන්වෙනි කාරණය තමයි අපේ රඟහල පිරී ඉතිරි ගියොත් ලෝක නාට්‍යකරුවන් පුදුමයට පත්වෙයි, අපේ ප්‍රේක්ෂාගාරය මේ තරම් දියුණුයි කියල. අපේ රටේ අභිමානය පෙන්නන්න, නාට්‍ය කලාවට ඇති ළැදියාව පෙන්නන්න මේක හොඳ අවස්ථාවක්.

මරදාන එල්ෆින්ස්ටන් එකේ තමයි නාට්‍ය උලෙළ පැවැත්වෙන්නෙ. පිටකොටුවට ඉතාම ළඟයි. මරදාන දුම්රියපළට පයින් ඇවිදින දුරක් තියෙන්නෙ. පික් මී ආයතනය නාට්‍ය උලෙළ පැවැත්වෙන දින 06 ඇතුළතදී එල්ෆින්ස්ටන් රඟහලට එන සහ යන සෑම ගමනක් සඳහාම විශේෂ වට්ටමක් ලබාදෙනවා. පික් මී ආයතනයෙන් ලැබෙන ඒ සේවාවත් ප්‍රේක්ෂකයින්ට භාවිතා කරන්න පුළුවන්. ඒ වගේ පහසුකම් ඇති කරන්නත් කටයුතු කරල තියෙනවා. ටවර් හෝල් රඟහල පදනමත් අපිත් එක්ක සම්බන්ධයි. ප්‍රධාන නාට්‍ය දර්ශනය හයට පටන්ගන්න කළින් ටවර් හෝල් රඟහල පදනමේ ශිෂ්‍යයින්ට අවස්ථාව දීල තියෙනවා ඔවුන්ගේ නිර්මාණ එළිදක්වන්න. නාට්‍ය ගීත ඉදිරිපත් කිරීම්, වෙස්මුහුණු සම්බන්ධ ප්‍රදර්ශනයක්, එවැනි විශේෂාංග ටිකකුත් එළිමහනේ සංවිධානය වෙනවා.

07. නාට්‍යකරුවෙක් විදියට ඔබගේ අනාගත සිහින ගැන කතා කරමු.

මම ජාත්‍යන්තර නිෂ්පාදන පහක් කරල තියෙනවා. ලංකාවෙ බොහෝ අය ඒ ගැන දැනුවත් නැහැ අවාසනාවට. පසුගිය රාජ්‍ය නාට්‍ය උලළේ අවසාන වටයටත් තේරුණු ආදර ඔන්චිල්ලා කියන නාට්‍යය නොවැම්බර් මාසෙ බංග්ලාදේශ්වල පෙන්නන්න තියෙනවා. ඒවට යන්න ගුවන් ප්‍රවේශපත්‍ර ගන්න විදියක් නැතිව ඒ ගැනත් මේ දවස්වල තැවි තැවී ඉන්නෙ. තවත් ජාත්‍යන්තර නිෂ්පාදනයක් හදන්න බංග්ලාදේශයෙන් ඇරයුමක් තියෙනවා. මේ සියල්ල ලංකාව වගේ රටක ආර්ථිකය එක්ක හරිම දුෂ්කරයි ජයගන්න. තවත් මගේ සිහිනයක් තමයි ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය උලෙළ හරහා ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය ආයතනයක් ආරම්භ කිරීම. අපේ ජාත්‍යන්තර නාට්‍ය උලෙළට හොඳ ප්‍රතිචාරයක් ජාත්‍යන්තරව තියෙනවා. ඒ නිසා ජාත්‍යන්තර සංවිධානයක් විදියට ගොඩනැගීමේ සිහිනයකුත් තියෙනවා.

“මේ නිර්මාණ තුළ අපේ ජීවිතත් එය ජීවත් කරවූ හුස්මත් තියෙනවා...”

එක තිතක් එතැන් සිට... මටසිලිටි සිහිනයනි.

රෝද පුටුවකට සිර වූ ජීවිතයකට අත්තටු පැළැන්දිය හැකි යැයි ඔබ සිතනවාද? දෙපයින් ඇවිද සැබෑ කරගන්නට හැකි හීන පවා උකසට තබන ලෝකයක, සීමාකම් සහිත දුෂ්කර ජීවිතයක උපදින අසීමිත වූ හැඟුම් සමුදායන්ට කවියෙන් සහ සිතුවමින් පණ දෙන අපූරු සොයුරෙක් සහ සොයුරියක් මට හමුවුණා, කොත්මලේ ප්‍රදේශයෙන්. අගනුවරට කොත්මලේ බොහෝ දුර විය හැකියි. නමුත් නවීන තාක්ෂණය ප්‍රමුඛ වූ විශ්ව ගම්මානය තුළ තවදුරටත් කිසිවකු දුරස්ත වන්නේ හෝ ආගන්තුක වන්නේ නැහැ. මුහුණුපොත ප්‍රමුඛ සමාජ මාධ්‍ය, මානව පැවැත්මට සිදුකළ සාධනීය බලපෑම් අතර, කැලේ පිපි මල්වල රුව ගුණ, සුවඳ ලෝකයා හමුවට ගෙන ඒමට විවර කළ සියදහසක් වූ නව දොරටු විශේෂයෙන් සිහිපත් කළ යුතුයි. 

ඔහු කවියෙක්. නමින් ගයාන් ඉන්දුල කොඩිතුවක්කු. මුහුණුපොත මෙන්ම කවි පත්ඉරු අතරත් නිරන්තරයෙන් හමුවන කවිය සමඟ හෘදයාංගමව ගනුදෙනු කරන නිර්මාණකරුවෙක්.

ඇය සිත්තරාවියක්. සිතුවම් කලාවට වගේම සාහිත්‍යයටත් ළැදි අපූරු රසිකාවියක්. ඇය නමින් වරුණි ගයානි කොඩිතුවක්කු.

නිකිණි මහ ඇරඹෙන්නෙම මේ සොහොයුරාගේත් සොහොයුරියගේත් නිර්මාණ කාර්යයන් සහෘද සමාජයට තිළිණ කරමින්. නැගණිය වරුණි  කොඩිතුවක්කුගේ කුළුඳුල් ඒකපුද්ගල සිතුවම් දැක්ම “එක තිතක් එතැන් සිට” නමින් අගෝස්තු 01 දින උදෑසන 9.00 සිට පසුදින ප.ව. 7.00 දක්වා ත්, සොහොයුරු ගයාන් ඉන්දුල කොඩිතුවක්කුගේ දෙවන කාව්‍ය සංග්‍රහය ‘‘මටසිලිටි සිහිනයනි‘‘ කෘතිය එළිදැක්වීම අගෝස්තු 02 වන දා  සවස 3.00ටත් කොලඹ මහජන පුස්තකාල ශ්‍රවණාගාරයේ දී සිදුකෙරෙනවා. මෙම සංවාද සටහන පන්හිඳත්, තෙලිතුඩත් ඒකාත්මික වන එකී සුවිශේෂී මොහොත වෙනුවෙනි.

“එක තිතක් එතැන් සිට’’ සිතුවම් දැක්ම සමඟ අප හමුවන වරුණි සමඟ මුලින්ම කතා කරමු.

1.         වරුණි කොහොමද සිතුවම් කලාව ඔබේ ජීවිතයට සමීප වෙන්නෙ?

සිතුවම් කලාව කියන දේ මට සමීප වෙන්නේ මගේ ජීවිතේ අසීරුම කාලෙකදි. ඒ කියන්නේ මම කුඩා අවධියේම. මම චිත්‍ර අඳින්න මුලින්ම යොමු වෙන්නෙ පාසලේදී. ඇත්තම කිව්වොත් මම පාසලේදී  විෂයක් විදිහට චිත්‍ර තෝරා  ගන්නේ ⁣අනෙකුත් සෞන්දර්ය විෂයන් වුණ නැටුම්, සංගීත විෂයන් එක්ක වැඩ කරන්න ප්‍රායෝගික අසීරුකම් රැසක් මට තිබුණ නිසා. මුලින් එහෙම වුණත් කල් යද්දි චිත්‍රය කියන දේ ඇතුලෙ මට මාවම අධ්‍යයනය කරන්න හැකි වුණා. මං තුළ හිර වෙලා ,තෙරපිලා තියෙන පීඩනය එළියට දැම්මේ චිත්‍රය තුළින්. චිත්‍රයක් ඇඳලා ඉවර වුණාම දැනෙන නිදහස මට වෙන කිසිම දේකින් ලැබෙන්නේ නෑ. අදටත් මට චිත්‍රයක් අඳින්න හිතෙන්නෙ හිතට ලොකු පීඩනයක් ,දුකක්, වේදනාවක් දැනුණ වෙලාවට. ඒ විදිහට බලද්දී  චිත්‍රය කියන දේ මගේ ජීවිතයට සෑහෙන්න සමීපයි. 

2.         ඔබගේ සිතුවම්කරණයට බලපෑම් කළ පුද්ගලයන් හෝ සිතුවම් ආරක් තියෙනවද?

මාව චිත්‍ර කලාවට මුලින්ම යොමු කලේ මගේ මගේ පාසලේ චිත්‍ර ගුරුතුමිය. ඇය තිලකා පොඩි මැණිකේ ගුරුතුමිය. ඇය සාමාන්‍ය පෙළ දක්වා මට චිත්‍ර  විෂය ඉගැන්නුවා. එතනින් එහාට මට මේ සම්බන්ධයෙන් වැඩිදුර ඉගෙන ගන්න ලැබුණෙ නැහැ. මම දකින සහ මට අත්හදා බැලිය හැකි සෑම දෙයකින්ම මම චිත්‍රය පිළිබඳ අධ්‍යයනය කලා තනියෙන්ම. කුඩා දරුවෙකුගෙ සිතුවමකින් පවා මට ඉගෙන ගන්න දෙයක් තියෙනවා නම් එය උකහා ගන්න එක මගේ පුරුද්දක්. කොහොම වුනත් වැංගෝ ගේ සහ ෆ්‍රීඩා කාලෝගේ චිත්‍රවලට මම දැඩි කැමැත්තක් දක්වනවා. ඒ අධ්‍යයනයන් එක්කම චිත්‍රය තුළ විවිධාකාරයේ ආරයන් අත්හදා බලමින් ඉන්නවා. මගේ සිතුවම් එකම රටාවකට සීමා වෙලා නැහැ කියලයි මට හිතෙන්නෙ.  විවිධ ආරයන් තියෙනවා. මම ඒ විවිධත්වයට කැමතියි. ඒ හැම ආරයක් තුළම මම සිතුවම කියන දේ විඳිනවා.

3.         ඔබේ චිත්‍ර නිර්මාණ අතර ස්ත්‍රීයට විශේෂ තැනක් හිමිවන බව පේනවා. ඒ වගේම හුදෙකලාව සිතුවම්වල ප්‍රමුඛ තේමාවක් වී ඇති බවත් පැහැදිලියි. ඒ ඇයි? පැහැදිලි කරන්න පුළුවන්ද?

මේ ගැන සරලවම කිව්වොත් මම 'හුදෙකලා ස්ත්‍රියක්'. සමහර විට මටත් නොදැනීම එය මගේ සිතුවම්වලින් කියවෙනවා වෙන්න ඇති. කොහොම වුණත් මගේ ජීවිතේ මුහුණ දෙන්න වුණු අභියෝග අතරේ ස්ත්‍රියක් වීම නිසාම මුහුණ දෙන්න වුණ අභියෝග වගේම හුදෙකලාව තුළ ජීවිතය ඉදිරියට තල්ලු කරගෙන යාම පිළිබඳව මුහුණ දෙන්න වුණු අභියෝග මට මානසිකව දැඩිව බලපෑවා. චිත්‍ර ඇඳීමෙන් ඒ මානසික පීඩනය පිට කලා වගේම, මම එහි තිබෙන සුන්ද‍රත්වය අත්විඳීමටත් යොමු වුණා. දැන් මම ඉතා සතුටින් ජීවිතයේ හුදෙකලාව විඳිනවා, ඒ නිදහස මට ලැබුණේ සිතුවම්කරණය හරහා ලැබුනු පන්නරය මගින්.

4.         සොහොයුරා කවියට සමීප වෙද්දි, ඔබ සිත්තමට පෙම් බඳිනවා. කවිය සිත්තමක් ද? සිත්තම කවියක් ද? තෙලිතුඩ සහ පන්හිඳ අතර වන සබැඳියාව ඔබ දකින්නෙ කොහොමද?

කලාව කියන දේ මිනිස් හදවත සංවේදී  කරනවා. කලාව තුළින් විය යුත්තේද එයයි. මගේ සොහොයුරා සමාජය ආමන්ත්‍රණය කරන්නෙ කවියෙන්. මම සිතුවමෙන්. ඒත් අප දෙදෙනාම කරන්නෙ කලාව තුළින් අපේ හදවත්වල 'නිවීම' හොයාගෙන යන ගමන් ඒ නිවීමේ තියෙන සුන්දරත්වය අනෙක් අය හා බෙදා ගැනීම. මම විශ්වාස කරන්නේ තෙලිතුඩක් සහ පන්හිඳක් එක් වුණ තැන මිනිසෙකුගේ හදවතේ අභ්‍යන්තරයම ස්පර්ශ කරන්න  පුලුවන් කියලා.

...............*......................

“මට සිලිටි සිහිනයිනි” කාව්‍ය සංග්‍රහය සමඟ සහෘද සංවාදයකට එළඹෙන ගයාන්ගේ හඬට සවන් දෙමු.

1.         ‘‘විරාමයකට පසුව හමුවෙමු.“ කියූ ඔබ දෙවන කාව්‍ය සංග්‍රහය වෙනුවෙන් දිගු විරාමයක් ගත්ත නේද?

මගේ පලමු කාව්‍ය සංග්‍රහය මීට අවුරුදු හතරකට උඩදීයි පලවුණේ. ඒ කවි පොතට මං හිතුවාටත් වඩා සාර්ථක පාඨක ප්‍රතිචාර ලැබුණා. ඉන්පසු මට අවශ්‍ය වුණේ දෙවැනි කාව්‍ය සංග්‍රහයකට ඉක්මනින් යනවාට වඩා  පුළුවන් තරමින් සාහිත්‍ය විෂය ගැන, කාව්‍යකරණය ගැන මීට වඩා හැදෑරීමක් කරන්න. වැඩිපුරම වෙලාවක් ගත්තෙ කියවීමට. ඒකට මං ලොකු කාලයක් ගත්තා. ඔය අතරෙ ලියවෙච්ච කවි ටිකක් එකතු වුණා. ඉතින් මට හිතුනා, ඒ කවි එකතුවක් විදියට එළිදක්වන්න දැන් තමයි හොඳම කාලය කියලා. "මට සිළිටි සිහිනයිනි " එළිදකින්නේ ඔය විරාමයේදි මට දැනුණු දේවල මට රිදුණු දේවල්වල ප්‍රතිඵලයක් විදියටයි.

2.         ඔබ අඛණ්ඩව කවි ලියනවා. කවිය සමඟ ජීවත් වෙනවා. මේ බැඳීම ගොඩනැගෙන්නෙ සහ පවත්වාගන්නෙ කොහොමද?

ඕනෙම මනුස්සයෙක් ජීවත් වෙන්නෙ අරමුණක් බලාපොරොත්තුවක් හිතේ තියාගෙන. ඒත් ඒ කිසිවක් නැති මිනිස්සුත් මේ ලෝකෙ ඉන්නවා. ඉතින් මං හිතන්නේ සාහිත්‍යයෙන් මිනිස්සුන්ට නිවෙන්නත් සැනසෙන්නත් පුළුවන්. මං ඒක අත්වින්දා සහ අත්විඳිමින් ඉන්නවා. මට අනුව කවිය මගේ හිත නිවාගන්න ලැබුණු සාර්ථකම මෙවලමක්. ජීවිතේ දුෂ්කරතාවලට මුහුණ දෙන්න පන්නරය දෙන සංවේදී  මාවතක්.  මට කවියක් ලියල ඉවර උනාම පුදුමාකාර සැනසීමක් දැනෙනවා. ඉතින් මං ඒ සැනසීමට දැන්  ඇබ්බැහි වෙලා.

3.         මට සිලිටි සිහිනවලට අද සමාජය තුළ වලංගුභාවයක් තියෙනවා කියල ඔබ හිතනවද?

සිහින දකින්න තියා හිතන්න ඔලුවක් තියෙන, දැනෙන්න පපුවක් තියෙන කිසිම මනුස්සෙකුට මේ රටේ මේ මොහොත කිසි ප්‍රසන්න හඟීමක් ඇති කරයි කියල මං හිතන්නෙ නෑ. ඒත් අපි ඒ කියලා හීන දකින එක අතෑරියොත් තත්වය මීටත් වඩා දරුණු අතට හැරේවි. ඉතිහාසයේ අපි මීටත් වඩා දරුණු තැන්වලින් ගොඩ ඇවිත් තියෙනවා. හැබැයි එහෙම වෙලා තියෙන හැම මොහොතකම අපි සමාජයක් විදියට එකට ඉඳලා තියෙනවා. දැන් සමාජය ඉතා දරුණු විදියට කොටස්වලට කැඩිලා බිඳීලා ගිහින්. ඉතින් මේ රටට සැබෑ කර ගන්න ලොකූ හීනයක් තියෙනවා ආදරයෙන් සහෝදරත්වයෙන් අත්වැල් බැඳගෙන. මං නිතරම ඒ හීනය දකිනවා.

4.         ඔබේ නැගණිය සිතුවමට සමීප වෙද්දි, ඔබ කවියට පෙම් බඳිනවා. පන්හිඳ සහ තෙලිතුඩ අතර පවතින සහෝදරත්වය ඔබ අර්ථ දක්වන්නෙ කොහොමද?

මං හිතන්නේ කවිය හා සිතුවම අතරෙත් එක්තරා සහෝදර බැඳීමක් තියෙනවා කියලයි. මේ විෂයන් දෙකම ලෝක ඉතිහාසයේ ඉතා දීර්ඝ කාලයක් මනුෂ්‍ය හෘදසාක්ෂියට, රසාස්වාදනයට, ආධ්‍යාත්මයට වඩාත් ප්‍රබලව ආමන්ත්‍රණය කල මාධ්‍යන් දෙකක්. මං ගොඩක් සතුටු වෙනවා අපි දෙන්නට මේ නිර්මාණ ක්ෂේත්‍ර හරහා දකින්නාට, අසන්නාට, ආමන්ත්‍රණය කිරීමට හැකිවීම ගැන. එය කොතරම් දුරට සාර්ථකද අසාර්ථකද යන්න තීරණය කිරීම සහෘද සමාජය සතු කාර්යයක්. ඒත් මේ නිර්මාණයන් තුළ අපේ ජීවිතත්, එය ජීවත් කරවූ හුස්මත් තියෙනවා ...

2019.07.21 අනිද්දා පුවත්පතේ පළ වූ සංවාදයකි.