ප්‍රේමණීය මරණයක අරුත "ROMERO"

තමන් ආදරය කරන අය වෙනුවෙන් දිවි පිදීම තරම් ප්‍රේමයක් තවත් නැහැ කියලයි ජේසු කිව්වේ... තමන් ආදරය කරන අය ළඟ නැති වීම දරාගැනීමත් මේ තරම් අසීරු කොට, දිවි පිදීම කෙතරම් අසීරු විය හැකිද? සමහර විට ඒ දරාගැනීමත් දිවි පිදීම තරම්ම අසීරුයි. දුෂ්කරයි.. එය මැරි මැරී ඉපදීමක්...

ඒ පාස්කු ඉරිදා. ජේසු මරණයෙන් උත්ථාන වීම සමරන දිනය. බොහෝ කතෝලික නිවෙස්වල පාස්කු සාද... ජේසුට වුණත් දුක හිතෙනව ඇති මගේ කුරුසියේ මරණයට ලැබුණු අර්ථය මේකද කියල...

පාස්කු ඉරිදාය කියා අවංලගු නොකර, සුපුරුදු විදියට මාසික සිනමා දැක්ම එදින පැවැත්වීම පාස්කු ඉරිදාට අලුත් අර්ථයක් එක් කළා.. 1980 වසරෙ මේ වගේම මැදින් මහක 24 වැනිදා වෙඩි උණ්ඩයකින් නිසල කළ එල්සැල්වදෝරයේ අගරදගුරු ඔස්කා රොමේරෝ පියතුමාගේ ජීවන අත්දැකීම ඇසුරු කරගත් Romero චිත්‍රපටයයි එදා අපේ නෙත් අබියස දිගහැරුණෙ. චිත්‍රපටය ගැන කතා කළේ ප්‍රේමන් සොයුරා...

අගරදගුරු ඔස්කා රොමේරෝ පියතුමා

ඒ වෙද්දි එල්සැල්වදෝරයේ තියෙන්නෙ අතිශය දරුණු හමුදා පාලනයක්. එයට විරුද්ධව නිදහස ඉල්ලා තැනින් තැන ජනතාව නැගී සිටියා. මුලුමනින්ම කතෝලික වු ඒ ජනතාව තම නිදහස් අරගලයට පාවිච්චි කළේ අවිහිංසාවාදී පිළිවෙතක්. ඔවුන්ට පිහිටට තිබුණු එකම තැන පල්ලිය. නමුත් පාලකයන්ගේ දැඩි මර්දනය නිසාම ඒ අවිහිංසාවාදී අරගලය ක්‍රමයෙන් අවි අතට ගන්නා අරගලයක් බවට පරිවර්තනය වෙමින් තිබුණෙ. හමුදා පාලනය සමඟ එකට සිටි පියතුමන්ලා වගේම ජනතාවට ශක්තියක් වෙමින් ජනතාව සමඟම සිටි පියතුමන්ලාත් සිටියා. රොමේරෝ පියතුමාත් හමුදා පාලකයන් සමඟ ඉතාම හිතවත්ව කටයුතු කරමින් සිටියදී, විටින් විට අත්දකින්නට ලැබුණු අත්දැකීම් නිසා එතුමා පාලක පන්තියේ කෘෘරතර ස්වභාවයත්, ජනතාවගේ දුක්ඛිතබවත් පිළිබඳව ක්‍රමයෙන් අවබෝධ කරගත්තා.

ඒ සිත්හැරීමට ආසන්නතම සිදුවීම් වුණේ ජනතාව සමඟම සිටි පියතුමන්ලා වගේම අහිංසක ජනතාවත් හමුදා පාලනය විසින් අතිශය දරුණු විදියට මරාදැමීම. හමුදා පාලනය ජනතාවගේ සාධාරණ ඉල්ලීම් පවා නොසලකා හැරීම. ඒ වන විට රොමේරෝ පියතුමා අගරදගුරු තනතුරට පත් වෙලා. මරා දැමුණු පියතුමන්ලා එතුමාගේ සමීපතම මිත්‍රයන්. ජනතාව විඳින පීඩාව අවබෝධ කරගත් රදගුරුවරයා ජනතාව ඒකරාශී කරමින්, දැනුවත් කරමින්, ජනතාව සමඟ සිටිමින් හමුදා පාලනයට එරෙහිව අවිහිංසාවාදී පිළිවෙතකට යොමු වෙනවා. එය පාලක පන්තියට කොතරම් තර්ජනයක් වුයේද යත් 1980 මාර්තු මස 24 වැනි දා රොමේරෝ රදගුරුතුමා දිව්‍ය පූජාව පවත්වමින් සිටියදී වෙඩි තබා ඝාතනය කෙරෙනවා. 

චිත්‍රපටය තුළ අතිශය සංවේදී විදියට දිග හැරෙන්නෙ මේ සත්‍ය කතාව. ඒ වෙඩි උණ්ඩයත් එක්ක අපේ හදගැස්ම පවා නතර වෙලා ඇස් තෙත් වෙනවා. 

රොමේරෝ රදගුරුතුමාගේ විප්ලවීය ජීවිත මෙහෙවර අගය කරන්නට කතෝලික සභාව ඉදිරිපත් වෙන්නේ නැහැ. ලතින් ඇමරිකාව තුළ ඒ වෙනුවෙන් විශාල හඬක් නැගුණා. නමුත් සභාව අනුගමනය කළේ නිහඬ පිළිවෙතක්. එල්සැල්වදෝරයේ වැසියන්ට නම් ඝාතනය කළ අවස්ථාවේ සිට ම එතුමා සාන්තුවරයෙක්. පීඩිත ජනතාව එතුමන් අමතක කළේ නැහැ. තම දුක් පීඩාවන් එක්ක රොමේරෝ රදගුරුතුමා ඉන්න බව, තම නිදහස වෙනුවෙන් මැදිහත් වන බව ඒ ජනතාව විශ්වාස කළා. මරණයට පවා බිඳ දැමීමට නොහැකි වූ ප්‍රේමයේ බැඳීමක් ඒ...

රොමේරෝ රදගුරුතුමා සාන්තුවරයට එසවීමේ ක්‍රියාදාමයට සභාවේ අවධානය යොමුවෙන්නෙ වර්තමාන ෆ්‍රැන්සිස් පාප්තුමන්ගේ පත්වීමත් සමඟ. 

‘‘යුක්තිය සහ මිනිස්කමේ සමාජයක් වෙනුවෙන් ගෙන යන අරගලය කියන්නෙ මරණය හොයා ගෙන යන ගමනක් නෙවි. මරණය අනිවාර්ය දෙයක් නෙවි. එය ලැබෙන දෙයක්. ප්‍රාණ පරිත්‍යාගී වීම සත්‍යය, සාධාරණත්වය, නිදහස සොයා යන ගමනෙදි ලැබෙන දෙයක්.. යහපත් සමාජයක් අපේක්ෂා කරන බොහෝ විප්ලවවාදීන්ගේ ජීවිත මරණයෙන් කෙළවර වෙන්නෙ මේ නිසා. ඒවා නිකම්ම මිනිස් ඝාතන නෙවෙයි. ඒ මරණයන්ට ගැඹුරු අර්ථයක් තියෙනවා... 

..... දුප්පතුන්ට යමක් දීම, පීඩිතයින්ට පිහිට වීම ක්‍රිස්තියානිය නෙවෙයි. ඔවුන්ගේ නිදහස වෙනුවෙන් පීඩිතයන් සමඟ සිට ගැනීමයි ක්‍රිස්තියානිය. එය කෙළවර වෙන්නෙ මරණයෙන් වුණත්.. ‘‘

ජේසු කුරුසියේ ඇණ ගසා මරා දැමීමත්, රොමේරෝ රදගුරුතුමා වෙඩි තබා මරා දැමීමත් පිළිබඳ චිත්‍රපටයට පෙර හැඳින්වීමේ දී ප්‍රේමන් සොයුරා දැක්වූ අදහස් ඒ.... 

චිත්‍රපටය ගැනත්, ප්‍රේමයේ පරිත්‍යාගශීලීභාවය ගැනත් හිතමින් ඉන්න අතරෙයි ‘‘ක්‍රිස්තු දුක් ප්‍රාප්තිය නව යුගයක ඇරඹුමයි‘‘ ලිපිය කියවන්නට ලැබුණෙ. එය ඕෂෝගේ දේශන ඇසුරින් ඉරුදින පුවත්පතේ ඉරුසර අතිරේකයේ පළවන ලිපි පෙළක 2016.03.27 ඉරිදා ලිපිය... පරිවර්තනය ෂර්ලි චන්ද්‍රා ප්‍රනාන්දු.

‘‘........... ජේසු තුමා වටා මහ සෙනඟක් ගැවසුණත් පාවාදීමෙන් පසු එතුමා තනිවුණා. එතුමට ඒ දුෂ්කර ගමන තනියම යන්න සිද්ද වුණා. ජේසු ජීවත්ව සිටි කාලයේදී ප්‍රාතිහාර්යය පෑමේ සුවිශේෂී බලයක් පෙන්නුම් කළත් සාමාන්‍ය මනුෂ්‍යයකු විදියට මරණයට මුහුණ දුන්නා. දෙවියන්ගේ කැමැත්තට හිස නැමුවා. එතුමන් සතු නිර්භීතකමත්, මුදු තෙත් ගතියත් කුරුස ගසේදී පවා නැති වුණේ නැහැ.

ඔබ පවසනවා ජේසු ගේ දුක් ප්‍රාප්තිය ගැන අහද්දි ඔබ බියෙන් හැකිලෙනවා කියලා. එය සාමාන්‍ය මිනිස් ඝාතනයක් නෙවෙයි. එය ලෝක ඉතිහාසයේ ඉතාමත් අර්ථාන්විත හා වැදගත් සිදුවීමක්. ඊට පෙර නොතිබූ අලුත් දැක්මක් මෙතුළින් ප්‍රකාශ වුණා. ක්‍රිස්තු දුක් ප්‍රාප්තිය නිසා ලෝක ජනගහණයෙන් අඩකට වඩා නව මාවතකට ප්‍රවිෂ්ට වුණා..‘‘

රොමේරෝ චිත්‍රපටය ගැන විකිපීඩියාවෙන්

විශේෂ ස්තුතිය ප්‍රේමන් අයියාට...