රිදී කෙණ්ඩියකින් වැක්කෙරුණු හිම වතුර

රුසියානු ගම්මැද්දේ චාරිකාවක් කෘතියේ පිටකවරය

පොත පත ඇසුර අතිශය සොඳුරු වටිනා ව්‍යායාමයක් ලෙස ජීවිතයට බද්ධ කරන්නට දායක වූ ස්වර්ණ පුස්තක අතර රුසියානු පරිවර්තන බොහෝ වූ බව නොකියාම බැරිය. අතීත රුසියානු පත්ඉරු මතින් ගලා හැලුණු මනුෂ්‍යත්වයේ අසීමිත ගුණ සුවඳ, ජීවිතයට ඇති අප්‍රමාණ ආදරය, භක්තිය සහ ගෞරවය, මානව පැවැත්ම සමඟ අත්‍යන්තයෙන් බද්ධ වූ සොබාදහමේ ජීවමය අසිරිය හද මනස පුරවා ලූ බව මතකය.  එය ස්ටෙප්ස් තැනිතලාව තරම් විසල්, පැතිරුණු නිල් අහස තරම් පිවිතුරු චමත්කාරජනක හැඟීමකි.

සොබාදහමේ නොකිලිටි සුන්දරත්වය, අසිරිය - අනන්ත කටුක දිවි පෙවෙතක වුව සුව සිහිල දනවන මනුෂ්‍යත්වයේ ගුණ සුවඳ රුසියානුවන් තරම් අපූරුවට අකුරු කෙරූ තවත් කවුරුන් හෝ වේදැයි සිතමි. ‘‘රිදී කෙණ්ඩියකින් වැක්කෙරුණු හිම වතුරෙන් මුහුණ දොවා ගන්නාක් වැනි‘‘ ( පිටුව 32 ) සුවැති සිහිලැල් හැඟීමක් දනවන එබඳු සාහිත්‍ය උල්පතක් තවත් රටක වේද?

සිසිර සමයේ හිමෙන් වැසුණු රුසියානු ගම්බද පරිසරයක නත්තලට පෙර දසුනක්
korobkin-anatoly ගේ සිත්තමක්

ඒ උල්පතින් ගලා හැළුණු තවත් සිහිල් දිය දහරක් බඳු කෘතියක් හමුවිණි. ඒ කොන්ස්තන්තීන් පවුස්තොවුස්කිගේ කෙටි කතා දහයක් එක්තැන් කොට පරිවර්තනය කළ ‘‘රුසියානු ගම්මැද්දේ චාරිකාවක්‘‘ ය. පරිවර්තන කාරිය අකුරටම ඉටුකොට ඇත්තේ ජයන්ත ලාල් රත්නසේකරයන් විසිනි.

ලේඛන ව්‍යායාමය තුළ ‘රන් රෝස‘ පුබුදුවන්නට අපගේ හදවත් පැහැදවූ ලේඛකයා පවුස්තොවුස්කි, විවෘත, සංවේදී, දයාවන්ත හදවතින් යුතුව රුසියාවේ ගම්දනව් සිසාරා සැරිසරමින් සොබාදහම ඇසුරේ, ගැමි මනුෂ්‍ය ජීවිත ඇසුරේ ලබන අත්දැකීම් ඉතාම ආස්වාදනීය ලෙස මෙම කෘතියෙහි සඳහන් ය. සොබාදහම රිසි සේ විඳිමින් සංචරණයට ඇති අසීමිත ළැදියාව අවුළුවන සුළු ය.

කොන්ස්ටන්ටයින් පවුස්තොවුස්කි

මෙම කෘතිය අවසානයේ එන ‘මා ගැන කෙටියෙන් යමක් - පවුස්තොවුස්කි‘ ස්වයං චරිතාපදාන සටහනෙහි මෙලෙසින් සඳහන් වේ.

‘‘... මගේ හැම පොතක්ම චාරිකාවක ප්‍රතිඵලයකි. වඩා නිවැරදිව කියතොත් හැම චාරිකාවකම ප්‍රතිඵලය පොතකි...‘‘

තවත් එහිම වූ මා සිත් ගත් සඳහනක් මේ.

‘‘සාර්ථක නිර්මාණයක් කිරීමට නම් මා හට සාධක දෙකක් සම්පූර්ණ විය යුතුය. රට වටා චාරිකාවක නිරත වීම එහි පළමුවැන්නයි. සිත එකලස් කරගෙන නිස්කලංකව ලිවීමට සුදුසු පරිසරයක් තිබීම දෙවැනි සාධකයයි.‘‘

මේ ගෙවෙන යාන්ත්‍රික දිවි පෙවෙත තුළ, කලබලකාරී වටපිටාව තුළ මේ එකදු සාධකයක් හෝ සපුරාගැනීම සිහිනයක් වන නමුදු, හංසයකු සේ නිදහසේ සරන්නට ද, නිස්කලංකව පසෙකට වී ලියන්නටද තිබුණා නම් කොතරම් අගේදැයි දැනෙන සිතිවිල්ල සිත මත සාංකාබර හැඟීම් අතුරයි.

විප්ලවයට පෙර රුසියානු ගම්දනව් තුළ සැරිසරමින් ලත් අත්දැකීම් ද, විප්ලවයෙන් පසු නව ලොවක් පිළිබඳ සුවහසක් අපේක්ෂාවන්ගෙන් පිබිදී එන ගැමි දිවියද මෙහි එන බොහෝ කතා තුළ නිරූපිතය. කෙමෙන් නැගී එන නිලධාරිවාදයේ සේයාවක්ද යම් තැනක දැකිය හැකිය. විප්ලවයෙන් පසුව නිලධාරිවාදයේ මළ පුඩුවට හසුවී රුසියානු ජනතාවගේ නවලොවක් පිළිබඳ සුවහසක් අපේක්ෂා බිඳ වැටෙන්නට පෙරාතුව අලුත් හුස්මක් සමඟ අලුත් ගමනක් යන්නට පෙරුම් පුරන රුසියාව මේ බොහෝ කතා තුළ මතුවෙන්නේ යැයි සිතේ. ‍

Vasily Dmitrievich Polenov (1844�1927)
Russian Village, 1881
Oil in canvas
Saratov Art Museum, Russia

‘‘ඔන්න ඕකයි කතන්දරේ. අමතර සැරසිලි, ආභරණ ආයිත්තම් මොකුත්ම මේ කතාවෙ නෑ. හරිම සරලයි. ජීවිතේට අමතර සැරසිලි අටුවාටීකා එකතු කරන එක ඉතින් ලේඛකයන්ගෙ පුරුද්දනෙ. මමනම් හිතන්නෙ ඒක අනවශ්‍ය වැඩක් කියල. ඒ සරුව පිත්තල නැතුවට සාමාන්‍ය ජීවිතේ මොනතරම් සුන්දර ද?‘‘ ( පිටුව 164 )

සරුව පිත්තල නැති සාමාන්‍ය ජීවිතේ වඩාත් හෘදයාංගම ලෙස ගොනු කළ කතා එකතුවක් ලෙස ‘‘රුසියානු ගම්මැද්දේ චාරිකාවක්‘‘ කෙටි කතා එකතුව හැඳින්වීම අතිශයෝක්තියක් නොවේ. කෘතිය තුළ සහෘද මනසට අභිමුඛ වන අප්‍රමාණ ධෛර්යයෙන් යුත්, අසීමිත මානව දයාවෙන් යුත් මිනිසුන් සමූහයකගේ සමීප සේයා රූ නොමැකෙන මතකයක් ලෙස හදෙහි තැන්පත් වනු ඇත.

ස්ටෙප්ස් තැනිතලාව
මෑත රෝස පැහැ මල් යාය... හරිත පැහැ තැනිතලාව.. ඈතින් හිමෙන් වැසුණු කඳු සහ නිල් අහස...

සාමාන්‍ය මනුෂ්‍යයින් තුළ පවත්නාවූ උත්තරීතර මනුෂ්‍යත්වය විනිවිදින මේ කතා ගොන්න රුසියානු බසින්ම හෙළ බසට නැගී තිබීම විශේෂත්වයකි. උචිත වදන් මැනවින් ගළපා, පැහැදිලි දිය උල්පතක් සේ භාෂා රටාව හසුරුවමින් ගම්මැද්දේ පිපුණු අයිරිෂ් මල් යායක් තරමට මුදු ව, සිලිටි ව, සැහැල්ලුව අපේ හදගැස්මට එකී කතා ගොන්න සමීප කරවීමට පරිවර්තක සමත් වී ඇතැයි සිතමි. මෑතක මහත් පිරුණු හැඟීමක් ජනිත කළ පරිවර්තන වෑයමකැයි පවසන්නට නොපැකිළෙමි.

ජයන්ත ලාල් රත්නසේකර වියතුනි, රුසියානු සාහිත බිම කැණ තව තවත් මෙබඳු අගනා මිණි කැට අප වෙත ගෙන එන්නැයි ජීවිතයට, මනුෂ්‍යත්වයට සහ සොබාදහමට ඇති අසීමිත ආදරය සමඟින් දයාබර ඉල්ලීමක් ඔබ හමුවේ තබමි.

අප ලේඛකයා අර්කාදි ගයිගාර් සමඟ සිදු කරන ගම්මැදි සංචාරයක් අතරතුර ලීසා නම් දැරියක් හමුවේ. පසුව එකී ලීසාට ගයිගාර් විසින් එවන ලද ලිපියක කොටසකින් මේ සටහන අවසන් කරනු රිසියෙමි. ( 6 වැනි කතාව - නිධානය)

‘‘ඒත් මේ ලෝකෙ වටිනාම බලගතුම නිධානෙ තියෙන තැන එයා අපිට කියල දුන්නා. ඒ වෙන කොහෙවත් නෙවෙයි ලීසා, මිනිසාගෙ හදවත තුළ. ලස්සන, සුන්දර හදවතක් තරන් වටින වෙනත් දෙයක් මේ මිහිපිට නෑ කියල එයා අපිට තේරුම් කරල දුන්නා. බලාගෙන ගියාම කතාව හරියටම හරි නේද ලීසා? ඒ හින්ද නුඹත් නොවැරදීම ලස්සන-සුන්දර හදවතක් ඇතිකර ගන්න උත්සාහ ගන්න ඕන. ඒත් එක්කම හොඳට ඉගෙනගන්නත් ඕන. ඒ විතරක් නෙවෙයි පුළුවන් හැම වෙලාවකම පොතපත කියවන්නත් පුරුදු වෙන්න.‘‘ ( පිටු 78-79)

හසුනක් කියවන රුසියානු තරුණියක්
Vladimir Volegov සිතුවමක්

In the Heart of Russia and Other Stories - Konstantin paustovsky
රුසියානු ගම්මැද්දේ චාරිකාවක් - පරිවර්තනය ජයන්ත ලාල් වීරසේකර
විදර්ශන ප්‍රකාශනයක් - මිල රු. 380.00

ප.ලි.

( අර්කාදි ගයිගාර්ගේ කෘතියක් විප්ලවය මගේ තක්සලාව නමින් චූලානන්ද සමරනායකයන් විසින් සිංහලට නඟා ඇත. විදර්ශන ප්‍රකාශනයකි. )